ذخایر ماسه های قیری ایالات کنتاکی و کالیفرنیا،رومانی و آذربایجان

14-انباشت  Davis-Dismal CreekوKyrock  ایالت کنتاکی

انباشت آسفالتی Davis-Dismal Creek وKyrock  در بخش  Edmonson ایالت کنتاکی آمریکا واقع‌شده (شکل شماره17). قیر در ماسه‌سنگ پنسیلوانین سازند Pottsville وجود دارد.در انباشت Davis-Dismal Creek ماسه‌سنگ‌ها دارای لایه‌بندی نازک و شیلی است. درصورتی‌که در ذخیره Kyrock کنگلومراها در ماسه‌سنگ قاعده قرارگرفته است.بیش‌ترین مقدار آسفالت در ماسه‌سنگ‌های Bee springs وجود دارد.رخساره‌ها غیر دریایی است. لایه‌های ذغال سنگی،ماسه‌سنگ‌های Bee springs را از ماسه‌سنگ‌های کنگلومرایی قاعده جدا می‌کند.شیب بین 3 الی 4 درجه است. توالی‌ها به‌وسیله دگرشیبی می سی‌سی پین-پنسیلوانین پوشش داده می‌شوند.

شکل شماره 17     نقشه زمین‌شناسی ایالت کنتاکی،نشان‌دهنده محل انباشت‌های اصلی آسفالت

15-انباشت  Derna،رومانی

ذخیره Derna در قسمت شرق،شمال شرقی منطقه Oradia بین رودخانه‌های Sabes koros و Berrettyo قرارگرفته است(شکل شماره18). ماسه قیری لیگنیتی در پلیوسن بالایی سازند Pannonian به وجود آمده است. رخساره‌های سنگ مخزن،غیردریایی بوده و نشان‌دهنده رسوب‌گذاری در طول یک دوره پسرفت است. دگرشیبی در انباشت‌های ائوسن و میوسن مشاهده می‌شود.شکل شماره 18     نقشه زمین‌شناسی و محل انباشت آسفالتی Derna

16-انباشت  Cheildag،منطقه Kobystan آذربایجان

این انباشت در میوسن میانی منطقه Cheildag در 15 مایلی غرب و جنوب غرب شهر باکو آذربایجان قرارگرفته است. ماسه‌ها در طبقه جنوبی تاقدیس Cheildag رخنمون دارند.

17-انباشت  Santa Cruz،کالیفرنیا

این انباشت در 56 مایلی جنوب سانفرانسیسکو در ماسه‌سنگ‌های میوسن سازندهای Monteray و Vaqueros قرارگرفته است. این انباشت کمی قدیمی‌تر از انباشت Edna و Sisquoc می‌باشد. ازلحاظ سنگ‌شناسی شامل ماسه‌سنگ‌های ناپیوسته غالباً ریگ‌دار با ذرات متوسط به همراه کوارتزهای زاویه‌دار تا گرد است. دایک های ماسه‌سنگی شیل های Monteray را قطع می‌کنند.سنگ‌ها ولایه ها دارای شیب بین 3 الی 7 درجه به سمت جنوب بوده و بر روی دیوریت های کوارتز دار کرتاسه قرارگرفته‌اند(شکل شماره19).

شکل شماره 19     مقطع عرضی انباشت ماسه‌های قیری Santa Cruz،کالیفرنیا

ذخایر ماسه قیری کانادا،ونزوئلا و ایالت متحده آمریکا

2- ذخایر جزیره Melville،کانادا

جزیره Melville در ساحل شمالی خلیج ماری در 1450 مایلی شمال ادمونتون قرار دارد(شکل شماره5).ماسه سنگ های تریاس از سازند Bjorne این منطقه آغشته به آسفالت طبیعی می باشد.

انباشت های ناحیه آتاباسکا دارای رخساره دلتایی و کراس بدینگ یکسان هستند.این رخساره برروی یک دگرشیبی با سن تریاس همراه با رسوبات به شدت چین خورده پنسیلوانین-پرمین قرار گرفته است،که بیشترین رخنمون آن در قسمت جنوبی در حاشیه حوضه Svedrup قرار دارد(شکل شماره6).

این انباشت های ژوراسیک برروی Disconformity سازند Bjorne قرار گرفته اند.این انباشت که در سال 1962 کشف شد در فواصل زمانی در طول یک رخنمون 60 مایلی دیده شده است.

این ماسه های غنی تمایل دارند که همراه با نواحی پرتنش و یا نزدیک محل های گسلی تشکیل شوند.اگر ماسه های این تشکیلات به صورت جانبی پیوسته بوده(این موضوع هنوز اثبات نشده است)و دارای اشباع شدگی از قیر(به طور میانگین در حدود 50 درصد میزان اشباع شدگی ماسه های قیری آتاباسکا)به سمت شمال سازند Bjorne برای حدود یک مایل را داشته باشد،این انباشت در رده سوم بزرگترین انباشت های ماسه قیری زمین قرار خواهد گرفت.

شکل شماره 5     نقشه زمین شناسی ماسه های قیری جزیره Melville کانادا

شکل شماره 6     مقطع عرضی شمالی جنوبی نشان دهنده مشخصات زمین شناسی ماسه قیری جزیرهMelville کانادا

3- ذخایر کمربند قیری Oficina-Temblador ،شرق ونزوئلا

کمربند قیری  Oficina-Temblador درناحیه شرق ونزوئلا در امتداد شمالی رودخانه Orinoco قرار گرفته است(شکل شماره7).با این که این منطقه از لحاظ زمین شناسی به خوبی بررسی و مطالعه نشده است ولی تصور می شود که این انباشت ماسه های قیری بزرگ تر از انباشت MCMurray-Wabiskaw باشد.این انباشت در لایه های الیگوسن سازند Oficina قرار گرفته است.این ماسه ها درمناطق شمالی که نفت بیش تری دارند دارای خصوصیات رنگ خاکستری روشن،دانه بندی ریز تا درشت به همراه لیگنیت،سیلت وشیل های نشان دهنده رخساره های دلتایی است.

از لحاظ ساختاری،سازند Oficina با سازند کرتاسه Temblador همپوشانی می کند و در سمت جنوب،بخشی از ناحیه ماسه های قیری برروی سپر Guiana واقع شده است و شیب این منطقه نیز در حدود 2 الی 4 درجه به سمت شمال است.

شکل شماره 7     نقشه مکان ماسه قیری Oficina-Temblador ،شرق ونزوئلا

4- ذخیره Bemolanga،ماداگاسکار

انباشت Bemolanga در ناحیه Morafenobe در شرق ماداگاسکار واقع شده است.این انباشت از نظر میزان ذخیره،سومین انباشت شناخته شده ماسه های قیری زمین می باشد که در بخش بالایی قسمت زیرین گروه Isalo واقع شده است(زمان زمین شناسی تریاس)(شکل شماره8).

ماسه های زرد رنگ،قرمز و سفید با کراس بدینگ رسوبات قاره ای از سیستم Karroo که بخش عمده آن شن و سنگ ریزه بوده و شن های متخلخل به صورت محلی توسط رس های Bemolanga پوشش داده شده اند.نزدیک ترین دگرشیبی شناخته شده در توالی Bemolanga در قاعده انباشت Aptian ظاهر می شود که برروی سنگ آهک Bathonian قرار گرفته است.دایک های کرتاسه یا جدیدتر از آن،ماسه های قیری را با کک های محلی ناشی از آسفالت قطع می کنند.

شکل شماره 8     نقشه زمین شناسی ماسه های قیری Bemolanga،ماداگاسکار

شکل شماره 9     مقطع عرضی زمین شناسی ماسه های قیری Bemolanga،ماداگاسکار

برای مشاهده ادامه مطالب این فصل برروی لینک زیر کلیک کنید:

ذخایر ماسه های قیری ایالات متحده آمریکا و آلبانی

خواص ژئوشیمیایی آسفالت طبیعی

کاهش شدید در سری آلکان ها از ویژگی‌های آسفالت طبیعی است و این امر یکی از شواهد قابل‌اطمینان در مورد تجزیه بیولوژیکی است.این فرضیه به‌وسیله الگوی گاز-کروماتوگرافی بخش اشباع هیدروکربن اثبات‌شده است که چند نمونه از آن در شکل شماره 1 نشان داده‌شده است. از دیگر ویژگی‌های مشترک این است که آسفالت‌ها طیف وسیعی از خصوصیات شیمیایی و ترکیبات ناخالص را دربرمی گیرند.بدین ترتیب،دامنه محتوی اشباع‌شده از 0/5 تا 34 درصد و دامنه آرومتیک/ نسبت اشباع از 36 تا 0/5 درصد می‌باشد که در جدول شماره 2 ارائه‌شده است.

با رسم این پارامترها بر روی محور X-Y (شکل شماره1)یک ابزار بصری برای مقایسه بین نمونه‌ها فراهم می‌شود.هر نقطه تقریبی از منحنی هذلولی به‌صورت تصادفی به نمایندگی از نفت خام یا نمونه آسفالت را به سمت افقی حرکت دهیم به‌عنوان یک نتیجه تجزیه باکتریایی و به سمت بعد عمودی با تغییرات آلتراسیون حرارتی است.

آسفالت‌ها به‌طور گسترده‌ای دارای مقدار متفاوت گوگرد می‌باشند.ولی این تفاوت در مقدار گوگرد لزوماً نشان‌دهنده مقدار آلتراسیون کم‌تر یا بیش‌تر نیست زیرا ممکن است منعکس‌کننده مقدار گوگرد موجود در نفت خام اولیه باشد.

خصوصیات مورد توقع از آسفالت ممکن است مربوط به سطح بلوغ نفت خام در مراحل آغازین تجزیه بیولوژیکی باشد.برای پلیمرهای دارای شبکه سه‌بعدی مانند کروژن ها،این رابطه به‌صورت نسبتی که C_r/C_t نامیده می‌شود بیان‌شده است.این‌گونه به نظر می‌رسد که یک توصیف مشابهی در مورد نفت خام،آسفالت طبیعی و Rock extract از طریق نسبت C_r/C_t  اجزاء با وزن مولکولی بالا(مانند آسفالتن ها)به‌دست‌آمده باشد. این مقدار متغیر از 0/10 الی 0/85 درصد به‌وسیله تعداد بزرگی از اندازه‌گیری‌های انجام‌شده بر روی نفت و موارد مربوط از پنج قاره مستند شده است.ازآنجاکه مقدار ثبت‌شده برای آسفالت طبیعی (جدول شماره2) در محـدوده 0/40 تا 0/65 درصد است،این آسفالت‌ها احتمالاً از نفت خام نابالغ تا نیمه بالغ نشأت گرفته‌اند.                                       

  جدول شماره 2 خواص شیمیایی آسفالت طبیعی

---

برای مشاهده ادامه مطالب این فصل برروی لینک زیر کلیک کنید:    

                                                                      

ذخایر اصلی ماسه های قیری زمین