ترک خوردن حرارتی آسفالت
ترک های آسفالت، ترکهایی که از سرمای زیاد ناشی میشود بهعنوان ترکهای دمای پایین شناخته میشود درحالیکه ترکهایی که در اثر سیکلهای دمایی توسعهیافتهاند بهعنوان ترک خوردن خستگی دمایی شناخته میشوند. ترک خوردن دمایی هنگامی اتفاق خواهد افتاد که قیر بیشازحد سخت میشود که بتواند در برابر فشار واردشده دمایی مقاومت کند و این مربوط به ضریب گسترش دمایی و مشخصات relaxation مخلوط است. هر دو این ویژگیها مربوط به طبیعت قیر است و خطر ترک خوردن دمایی با افزایش عمر جاده افزایش مییابد که مربوط به سخت شدن بایندر در اثر اکسیداسیون یا سخت شدن فیزیکی وابسته به زمان است.
ضریب گسترش دمایی قیر ازنظر مقدار یک درجه بزرگتر از آن چیزی است که برای سنگدانهها در مخلوط وجود دارد. یک تخمین سخت برای ضریب گسترش دمایی مخلوط میتواند بهوسیله معادله 1مشخص شود.
که ضریب گسترش مخلوط، نسبت قیر برحسب حجم، نسبت سنگدانه برحسب حجم، ضریب گسترش دمایی قیر و ضریب گسترش دمایی سنگدانه است. ضریب گسترش حجمی قیر تقریباً 4-10×6بر درجه سانتیگراد است. معمولاً ضریب خطی گسترش دمایی یک مخلوط آسفالت بین 2 و 5-10×3 بر درجه سانتیگراد است.
دو مکانیسم مختلف ترکخوردگی دمایی ممکن است اتفاق بیافتد. در دمای پایین جاده، ترکهای عرضی میتوانند بهسرعت ظاهر شوند که در تمام عمق جاده ادامه پیدا میکنند. بهطورکلی دمای جاده باید به کمتر از حدود منفی سی درجه سانتیگراد برسد تا این شکل از ترک خوردن ایجاد شود. بر اساس موارد ثبتشده، ترک خوردن دمای پایین در انگلستان بهندرت اتفاق میافتد.
برای شرایط خفیفتر، ترکها ممکن است با سرعت کمتری گسترش یابند و چندین فصل طول میکشد تا در لایههای آسفالت انتشار یابد. این نوع از ترک خوردن در سطح شروع میشود و نسبتاً آهسته با هر سیکل دمایی انتشار مییابد. این نوع ترک خوردن بهطورکلی به نام ترک خوردن خستگی دمایی شناخته میشود.
مکانیسم کلی مسئول این دو شکل از ترک خوردن را میتوان مشابه در نظر گرفت، تفاوت اصلی به شرح زیر است:
الف) ترک خوردن دمای پایین یک پدیده تک رویداد است که درنتیجه آن تمام عمق آسفالت تحت شرایطی که relaxation فشار نمیتواند اتفاق بیافتد وارد یک تنش حرارتی میشود.
ب) ترک خوردن خستگی دمایی بیشتر به خواص لایه سطح مواد بستگی دارد و ترکها قبل از اینکه لایههای زیری را تحت تأثیر قرار دهند اول باید در سطح ایجاد شوند و در لایه سطح انتشار یابند.
