راهنمای جامع قیر، بخش پانزدهم-انتشار بخار
قیر مخلوط پیچیده‌ای از هیدروکربن‌ها است که نقطه‌جوش مشخصی ندارد. دلیل این امر این است که نقطه‌جوش اجزاء تشکیل‌دهنده آن در یک محدوده گسترده قرار دارند. انتشار قابل‌مشاهده و یا به‌طور ساده دود کردن آن در دمای تقریبی 150 درجه سانتی‌گراد آغاز می‌شود. مقدار این انتشار برای هر 12-10 درجه سانتی‌گراد افزایش دما، تقریباً دو برابر می‌شود. این دود به‌طور عمده از هیدروکربن‌ها (Brandt & De Groot 1996) و مقدار اندکی هیدروژن سولفید تشکیل‌شده است.
این دود قیر همچنین حاوی مقدار کم ترکیبات آروماتیک‌های چند حلقه‌ای (PACs)، مخصوصاً هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای (PAHs) می‌باشد. این مواد شیمیایی شامل تعدادی حلقه‌های بنزن بوده که باهم تشکیل یک گروه را می‌دهند. برخی از این‌ها با سه تا هفت (معمولاً چهار تا شش) حلقه ذوب‌شده به‌عنوان یک عامل مشکوک به سرطان‌زا بودن، شناسایی‌شده‌اند.
بااین‌حال، غلظت این مواد سرطان‌زا در قیر به‌شدت اندک است (CONCAWE, 1992). اغلب PAHs های این گروه توسط سازمان حفاظت از محیط‌زیست ایالات‌متحده آمریکا در سال 2008 به‌صورت نام و شماره CAS دسته‌بندی‌شده‌اند که به‌صورت زیر می‌باشد:
Benzo [a]anthracene, 56-55-3
Benzo [a]phenanthrene (chrysene), 218-01-9
Benzo [a]pyrene, 50-32-8
Benzo [b]fluoranthene, 205-99-2
Benzo [j]fluoranthene, 205-82-3
Benzo [k]fluoranthene, 207-08-9
Benzo [j,k]fluorene (fluoranthene), 206-44-0
Benzo [r,s,t]pentaphene, 189-55-9
Dibenz [a,h]acridine, 226-36-8
Dibenz [a,j]acridine, 224-42-0
Dibenzo [a,h]anthracene, 53-70-3
Dibenzo [a,e]fluoranthene, 5385-75-1
Dibenzo [a,e]pyrene, 192-65-4
Dibenzo [a,h]pyrene, 189-64-0
Dibenzo [a,l]pyrene, 191-30-0
7H-dibenzo[c,g]carbazole, 194-59-2
7,12-dimethylbenz[a]anthracene, 57-97-6
Indeno [1,2,3-cd]pyrene, 193-39-5
3-methylcholanthrene, 56-49-5
5-methylchrysene, 3697-24-3
1-nitropyrene, 5522-43-0
متداول‌ترین راه ورود PAHs ها به بدن تنفس هوای آلوده است. PAHs ها در هنگام تنفس وارد ریه‌ها می‌شوند. در هنگام انتشار PAHs ها، اگر شما در محیطی نزدیک به منبع آلودگی باشید، به‌احتمال‌زیاد آن را استشمام خواهید کرد. همچنین اگر در این مواقع شما مشغول غذا خوردن و یا نوشیدن مایعات نیز باشید، احتمال ورود PAHs ها به بدنتان وجود دارد.
علاوه بر این‌ها، تماس پوست با خاک‌آلوده به PAHs ها و یا فرآورده‌هایی همچون روغن‌های سنگین، قطران زغال‌سنگ، قیر مورداستفاده در عایق‌کاری پشت‌بام و کرئوزوت، احتمال ورود این مواد به بدن وجود دارد. کرئوزوت مایه چربی است که از تقطیر قطران زغال‌سنگ به دست می‌آید و برای محافظت و جلوگیری از رسیدن نم به چوب استفاده می‌شود. PAHs ها در بدن بافت چربی را مورد هدف قرار داده و گسترش می‌یابند. اندام‌های هدف شامل کلیه‌ها و کبد هستند. این مواد طی چند روز از طریق ادرار و مدفوع از بدن خارج می‌شوند.
در معرض PAHs ها بودن در طولانی‌مدت برای سلامتی زیان‌آور خواهد بود. در سال 2013 بررسی جامعی در این زمینه انجام و مشخص شد که احتمال ابتلا به سرطان در هنگام استشمام بخارهای برخاسته از قیر کاملاً اکسیده نسبت به قیر Stright run و قیر جامد بالاتر است (IARC,2013). مونوگراف IARC مشخص کرد که شواهد اندکی برای سرطان‌زا بودن قیر و انتشار آن در طول مشاغل مرتبط با عایق‌کاری پشت‌بام و آسفالت ماستیک وجود دارد. درحالی‌که شواهد کافی در حیوانات آزمایشگاهی برای اثبات سرطان‌زا بودن بخارهای برخاسته از قیر اکسیده مشاهده‌شده است. بر همین مبنا آن‌ها قیرها را در سه دسته زیر تقسیم‌بندی کردند:
- مواجهه شغلی با قیر اکسیدشده و انتشار آن در طول استفاده از آن برای عایق‌کاری پشت‌بام احتمالاً برای انسان سرطان‌زا است (گروه 2A).
- مواجهه شغلی با قیر جامد و انتشار آن در طول کار با آسفالت ماستیک قابلیت سرطان‌زا بودن برای انسان را دارد (گروه 2B).
- مواجهه شغلی با قیر Stright run و انتشار آن در طول روسازی با آسفالت قابلیت سرطان‌زا بودن برای انسان را دارد (گروه 2B).
