کیفیت قیر و فناوری تولید آن درگذشته و حال-بخش پنجم
روش‌های فیزیکی و شیمیایی برای تفکیک قیر
توسعه ایجادشده در دو دهه اخیر در زمینه علم جداسازی و پیشرفت‌ها در روش تحلیلی، شناخت بهتری از جنبه‌های ترکیبی قیر را ارائه کرده است.
1- تجزیه با استفاده از حلال
قدمت تجزیه قیر به‌وسیله حلال انتخابی به سال 1916 میلادی برمی‌گردد. این روش بر مبنای کار پیشگام Marcusson در رابطه با تفاوت‌های بین قیرهای نفتی و قیرهای طبیعی است. در سال 1944 میلادی Hiobery و Garris، روشی را برای تفکیک قیر به پنج جزء تشکیل‌دهنده ارائه کردند. آن‌ها از هرگزان برای رسوب آسفالتن استفاده کردند. این روش برای انواع مختلف قیر کارایی داشته است. Chelton و Traxler آسفالتن رسوب‌کرده توسط n-pentan را با افزایش مقدار متانول در بنزن جداسازی کردند. Traxler و Schweyer روشی را با سه مؤلفه آنالیزی توسعه دادند که این روش برای طبقه‌بندی قیر بر مبنای خصوصیات کلوئیدی، رئولوژیکی و فیزیکی مفید است.
Hawett و Faid روش ارائه‌شده توسط Traxler و Schweyer را با رسوب ابتدایی آسفالتن توسط n-pentan از قیر عایق‌کاری بام و سپس رسوب ماده محلول پنتان با استون در 23/3- درجه سانتی‌گراد اصلاح کردند. باید در اینجا ذکر شود که در سراسر تاریخچه مطالعات مربوط به ترکیبات نفتی، توجه زیادی به ترکیبات آسفالتیک مانند آسفالتن ها و رزین‌ها شده است. این امر به دلیل تأثیرگذاری این ترکیبات بر بازدهی بالا کک حرارتی و همچنین کوتاه شد عمر کاتالیست ها در عملیات پالایش است.
2- کروماتوگرافی جذبی
در سال 1932، Poll روشی را برای تفکیک قیر به چندین جزء با استفاده از حذف اولیه آسفالتن با نفتا سبک را ارائه و گسترش دادند. Hubbard و Stanfield از جذب بر روی آلوکینای بدون آب و به دنبال آن شستشو توسط n-pentan و محلول بنزن متانول به ترتیب برای به دست آوردن روغن و رزین استفاده کردند. Garder از کربن تتراکلراید، بنزن و تری کلر واتان به‌عنوان عاملی برای حذف مواد از جاذب‌ها استفاده کردند. O Donnell در مطالعه دقیق خود در مورد آنالیز قیر از جذب بر روی ژل سیلیکا و به دنبال آن شستشو با ایزوپنتان و دیگر حلال‌ها استفاده کرد. آروماتیک‌ها در ایزوپنتان محلول بوده و به هیدروکربن‌های دیکیلیک و مونوکیلیک تبدیل می‌شوند. Serguink و همکاران سه نوع روغن آلیفاتیک را با استفاده از n-pentan رسوب دادند. پنتان محلول به سیلیکا برای حذف رزین نفوذ می‌کند.
Fuchs، Nettescheim و Middleton انواع مختلف قیر را با استفاده از جذب ژل سیلیکا و به دنبال آن شستشو با محلول حاوی بنزن و کتون های آروماتیک، تفکیک کردند. Corbett یک روش ساده را برای تبیین ترکیب‌بندی قیر بر پایه چهار جزء اصلی را ارائه کرده است. بر پایه روش Corbett، Mullin و همکاران معادله ریاضی مربوط به اجزاء اصلی قیر به‌دست‌آمده توسط روش Corbett با خصوصیات ضروری را تهیه و گسترش دادند.
3- روش‌های طیفی
استفاده موفقیت‌آمیز از طیف‌سنجی فروسرخ و فرابنفش در مطالعه ترکیبات شیمیایی و مخلوط‌هایی مانند روغن‌های روان کننده باعث شد تا این روش‌ها برای قیر و اجزاء سازنده آن نیز بکار گرفته شوند. Knotnerus از آنالیز فروسرخ در مطالعاتش بر روی قیرهای دمیده استفاده کرد. با این روش او شواهدی به دست آورد که نشان می‌داد ماده قابل تصفیه در قیر عمدتاً از گروه‌های استر تشکیل‌شده و اسید انیدرید و کتون ها به‌طور کامل وجود ندارند. Beitchman طیف‌سنجی فروسرخ تعدادی از قیرها را بر روی فیلم نازکی از آن‌ها باضخامت 1/5 الی 2 میلی‌متر انجام داده است. Stewart طیف‌سنجی فروسرخ را بر روی قیرهای عایق‌کاری هوازده شده و سالم بررسی کرد. اطلاعات به‌دست‌آمده توسط وی تفاوت‌هایی را در ترکیب‌بندی شیمیایی قیر از منابع مختلف و همچنین تغییرات غلظت ناشی از هوازدگی را مشخص کرد.
برای مشاهده ادامه مطالب درباره این موضوع برروی لینک زیر کلیک کنید:
کیفیت قیر و فناوری تولید آن درگذشته و حال-بخش ششم
برای مشاهده اولین مطلب درباره این موضوع برروی لینک زیر کلیک کنید:
